Omdat financiële dienstverleners de financiële crisis én de concurrentie in het hart voelen, is het voor hen tijd voor actie. Wat moet een bank doen? Nieuwe producten of diensten aanbieden, of producten van anderen ‘assembleren’? Een bank die ontzorgt? Heet het dan nog een bank? Tijd voor een nieuw businessmodel.
We weten het al langer
Juni 2015 schreef Arnoud Boot in het FD over toekomstige businessmodel van banken. Hij wees toen al op het dreigende verlies van grip op hun clientèle, het doemscenario van ‘omgetoverd worden tot productfabriek’ en het dreigende verlies van grip op de distributie van producten… Hij onderkende een drievoudige revolutie: informatietechnologie, “empowerment” van de consument en de politieke agenda. Hij riep in zijn artikel banken op om op zoek te gaan naar hun echte meerwaarde.
Inmiddels zien we dat allerlei kleine maar ook wat grotere organisaties producten en diensten ontwikkelen en op de markt brengen zijn die het de financiële dienstverleners, banken in het bijzonder, inderdaad niet makkelijk maken.
Ondernemende banken: wat gebeurt er nu?
Het zeer snel toenemende gebruik van ICT heeft voor bankmedewerkers al het effect dat heel veel banen in die wereld in rap tempo verdwijnen. Maar diezelfde ICT maakt het voor startende en gevestigde organisaties relatief eenvoudig om snel, sneller dan banken, een nieuw product of dienst te ontwikkelen en die op de markt te brengen. Onlangs kondigde AirBNB, toch echt geen bank, nog aan een overname van een start-up in betalingsverkeer aan.
Nieuwe Europese richtlijnen maken het de bankensector niet makkelijker. Waar we dachten dat het mogelijk was het verdienmodel van banken om te gooien, zijn er nu richtlijnen die banken dwingen om vrijgegeven klantinformatie voor andere organisaties inzichtelijk te maken.
Maar wat moet de bank dan wel doen? Nieuwe producten en diensten aanbieden? Is doorgaan op de huidige weg een optie? Moet de bank opschalen of juist verkleinen; zorgt grootte voor voldoende waarborg? Of is het tijd voor een nieuwe koers?
Radicaal anders in de bankensector
Moeten banken het over een hele andere boeg gaan gooien? Bijvoorbeeld door in plaats van eigen producten juist producten van bancaire productfabrieken aan te bieden? Door te kijken naar autofabrikanten en zich te richten op assemblage in plaats van eigen producten – en slechts het design aan te passen?
Wie weet gaan banken straks producten en diensten aanbieden waar de het financiële component wel belangrijk, maar niet het belangrijkste is. Waar het gaat om beleving en emotie. Een bank die ontzorgt; een bank die een ecosysteem biedt. Een bank die regisseert. Of de AirBnB-bank.
De bank die het overleeft is een radicale bank
Een bank zoals hierboven beschreven, moet radicaal denken en radicaal zijn. Dusdanig radicaal, dat de uitkomst ervan zou kunnen zijn dat de bank van vandaag zichzelf als bank overbodig maakt. Corporate Cannibalism dus! Ik ben benieuwd welke (Nederlandse) banken dit aandurven, en vooral ook op eigen kracht aankunnen. Veel verder gaan dan meer ICT toevoegen of productfabriek worden. Je eigen concurrent worden met een heel ander verdienmodel…
En de bank die overleeft? Zoals iemand laatst tegen me zei: “waarom zou je het dan nog een bank noemen?” Hoe noem je nu eigenlijk de bank van de toekomst?
